Bitcoin và tín hiệu phục hồi mỏng manh giữa 'mùa đông tiền điện tử'

Hôm nay, ngày 10/12/2025, thị trường tiền điện tử mở cửa với một bức tranh đầy mâu thuẫn, khi một mặt Bitcoin (BTC) có sự phục hồi ấn tượng, tăng vọt từ 90.000 USD lên vùng 94.000 USD trước khi ổn định quanh mốc 92.900 USD. Mặt khác, dữ liệu blockchain lại vẽ nên một thực tế khác: hoạt động của các nhà đầu tư nhỏ lẻ - lực lượng thường tạo nên sức bật cho thị trường - đang ở mức thấp nhất lịch sử.

Phục hồi trên bề mặt, hoài nghi bên dưới

Trong phiên giao dịch ngày 10/12, Bitcoin đã có màn bật tăng mạnh, lấy lại mốc 94.000 USD. Động thái này kéo theo sự tăng giá của các tài sản số lớn khác. Ethereum (ETH), đồng tiền lớn thứ hai thị trường, tăng mạnh 6.38% lên 3.324 USD, nâng vốn hóa toàn thị trường mã hóa lên 3.160 tỷ USD.

Tuy nhiên, sự phục hồi này được các nhà phân tích nhận định là “mỏng manh”, dữ liệu từ CoinDesk chỉ ra rằng thị trường đã ngừng chảy máu, nhưng chưa sẵn sàng để tăng tốc. Các chỉ báo cốt lõi như dòng tiền ETF và hoạt động on-chain (trên chuỗi) vẫn yếu, cho thấy sự phục hồi chủ yếu đến từ việc áp lực bán tạm thời giảm bớt, chứ không phải từ một làn sóng mua vào mạnh mẽ và có sự thuyết phục.

Giá Bitcoin hiện ở mức 92.580 USD, tăng 5.72% trong tuần nhưng vẫn giảm 20.67% trong ba tháng qua, phản ánh một đợt điều chỉnh sâu kéo dài kể từ đỉnh lịch sử 126.223 USD hồi tháng 10, tức là đã giảm gần 28%.

Nghịch lý nằm ở chỗ, trong khi giá tăng, tâm lý thị trường lại không đồng thuận, tỷ lệ mua/bán của Bitcoin vẫn ở mức thấp. Điều này phản ánh quan điểm chung rằng vùng giá hiện tại vẫn chưa phải là điểm vào lệnh lý tưởng, và nhiều người vẫn kỳ vọng Bitcoin có thể giảm sâu hơn nữa.

Một phân tích kỹ thuật từ Investing.com vào cùng ngày cho thấy tín hiệu “mua mạnh” dựa trên nhiều chỉ số trung bình động và dao động. Tuy nhiên, sự thiếu vắng của lực lượng đông đảo nhà đầu tư nhỏ lẻ khiến cho tín hiệu kỹ thuật tích cực này trở nên đơn độc và chưa đủ sức thuyết phục.

Làn sóng điều chỉnh từ các “ông lớn” phố Wall

Bức tranh tổng thể được phác họa rõ hơn qua những động thái điều chỉnh dự báo từ các tổ chức tài chính danh tiếng, phản ánh một thị trường đang trong giai đoạn trưởng thành và tái định giá.

Standard Chartered, từng là một trong những ngân hàng lạc quan nhất, đã chính thức cắt giảm một nửa mục tiêu giá của mình. Thay vì dự báo Bitcoin chạm 300.000 USD vào cuối năm 2026, họ điều chỉnh xuống còn 150.000 USD. Hơn nữa, mục tiêu dài hạn 500.000 USD cũng bị đẩy lùi từ năm 2028 sang năm 2030.

Geoffrey Kendrick, Trưởng bộ phận Nghiên cứu Tài sản Kỹ thuật số Toàn cầu của Standard Chartered, giải thích động thái này là do nhu cầu từ các kho bạc doanh nghiệp (Digital Asset Treasuries) đã “hết đà” và dòng tiền vào ETF Bitcoin giao ngay chững lại. Ông dự đoán thị trường sẽ bước vào giai đoạn “củng cố” hơn là bán tháo.

Tiếp nối làn sóng thận trọng, Bernstein cũng điều chỉnh kỳ vọng ngắn hạn. Các nhà phân tích của họ đã rút lại dự báo Bitcoin đạt 200.000 USD vào cuối năm 2025, thay vào đó nhắm đến 150.000 USD vào năm 2026 và 200.000 USD vào năm 2027. Dù vậy, niềm tin dài hạn vẫn vững chắc với mục tiêu 1 triệu USD vào năm 2033.

Bernstein cho rằng Bitcoin đã chuyển từ chu kỳ bốn năm truyền thống sang một “chu kỳ bò kéo dài” được dẫn dắt bởi dòng vốn tổ chức ổn định, vốn đã tăng từ 20% cuối 2024 lên 28% hiện nay. Tuy nhiên, họ cũng chỉ ra rằng dòng tiền ròng âm từ các quỹ ETF lớn, như việc rút 2.3 tỷ USD khỏi quỹ IBIT của BlackRock, đang là trở ngại chính.

Ngược lại với sự thận trọng trên, JPMorgan lại đưa ra góc nhìn lạc quan đáng chú ý. Các nhà phân tích của ngân hàng này cho rằng giai đoạn giải tỏa đòn bẩy quá mức đã kết thúc và thiết lập mức sàn giá khoảng 94.000 USD dựa trên mô hình chi phí sản xuất. Quan trọng hơn, JPMorgan duy trì mục tiêu dài hạn 170.000 USD trong vòng 6-12 tháng tới, dựa trên mô hình định giá “tương đương vàng”, theo đó Bitcoin cần tăng thêm khoảng 67% vốn hóa để ngang bằng với lượng đầu tư tư nhân vào vàng.

Sự biến mất của “những con tôm” và sự kiện công ty kho bạc

Một trong những phát hiện đáng chú ý nhất là sự thoái lui chưa từng có của các nhà đầu tư nhỏ lẻ – thường được gọi là “shrimp” (tôm) trong thế giới crypto, để chỉ những người nắm giữ dưới 1 Bitcoin.

Theo CryptoQuant, dòng tiền Bitcoin từ nhóm này chảy vào sàn Binance đã giảm mạnh trong năm 2025, số liệu cụ thể cho thấy, vào tháng 12/2022 – thời điểm được coi là đỉnh điểm của “mùa đông tiền điện tử” – dòng tiền hàng ngày từ các “con tôm” vào Binance là 2.675 BTC. Hiện tại, con số này chỉ còn 411 BTC, tức là giảm hơn 84%. Nhà phân tích Darkfost xác nhận rằng hoạt động của nhóm này “đã giảm xuống mức thấp nhất lịch sử”.

Song song đó, một sự kiện đáng chú ý khác là việc cổ phiếu của Twenty One Capital (XXI), một công ty kho bạc Bitcoin được hậu thuẫn bởi Tether và SoftBank, đã lao dốc 19% ngay trong ngày đầu giao dịch trên NYSE.

Dù nắm giữ tới 43.514 BTC (trị giá khoảng 4 tỷ USD) và là công ty nắm giữ Bitcoin lớn thứ ba thế giới, sự thất bại này cho thấy áp lực định giá lớn đối với mô hình DATs trong bối cảnh thị trường điều chỉnh. Tuy nhiên, nó cũng làm nổi bật chiến lược kiên định của những “tay chơi” lâu năm như Strategy, công ty vừa công bố mua thêm 10.624 BTC ở mức giá trung bình gần 90.615 USD vào đầu tháng 12, nâng tổng số nắm giữ lên khoảng 660.624 BTC.

Sự vắng mặt của nhà đầu tư nhỏ lẻ và biến động của các công ty kho bạc có thể được giải thích bằng hai góc nhìn trái ngược:

1. Theo Joao Wedson, nhà sáng lập nền tảng Alphractal, đây có thể là một tín hiệu tạo đáy tích cực. Lịch sử cho thấy, mỗi khi các “cá voi” nắm giữ vị thế mua áp đảo so với nhà đầu tư nhỏ lẻ, thị trường thường hình thành đáy cục bộ. Sự hoảng loạn và thanh lý của nhóm đầu tư ngắn hạn thường đánh dấu điểm kết thúc của một đợt điều chỉnh sâu.

2. Một số chuyên gia cho rằng đây là sự thay đổi mang tính cấu trúc, vì sự ra đời của các Quỹ ETF Bitcoin tại Mỹ đã cung cấp một kênh đầu tư hợp pháp, an toàn và tiện lợi hơn cho công chúng. Người mới có thể tiếp cận Bitcoin mà không cần phải lo lắng về ví, khóa bảo mật hay rủi ro lưu ký trên sàn. Điều này có thể khiến một bộ phận vốn đầu tư trực tiếp trước đây nay đã dịch chuyển sang kênh ETF.

Gánh nặng từ Fed và cơ hội “rủi ro bất đối xứng”

Bối cảnh thị trường hiện nay chịu áp lực lớn từ cuộc họp của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) diễn ra trong hai ngày 9-10/12, khi đang kỳ vọng cao vào một đợt cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản. Về lý thuyết, điều này có thể hỗ trợ các tài sản rủi ro như Bitcoin, tuy nhiên, mối đe dọa thực sự nằm ở kịch bản “cắt giảm diều hâu” (Hawkish Cut), nơi Fed cắt giảm nhưng đồng thời đưa ra tín hiệu về một chu kỳ nới lỏng ngắn và hạn chế hơn trong năm 2026, điều có thể đè nặng lên kỳ vọng thanh khoản.

Trong bối cảnh đó, nhà nghiên cứu André Dragosch từ Bitwise cho rằng Bitcoin đang thể hiện thiết lập “rủi ro bất đối xứng” (Asymmetric Risk) hấp dẫn nhất kể từ tháng 3/2020, đỉnh điểm COVID-19. Khái niệm này chỉ ra rằng phần thưởng tiềm năng (upside) lớn hơn nhiều so với rủi ro giảm giá còn lại (downside).

André lý giải rằng Bitcoin hiện đang “định giá một viễn cảnh tăng trưởng tồi tệ nhất”, có nghĩa là hầu hết tin tức tiêu cực đã được phản ánh vào giá. Nếu nền kinh tế toàn cầu vẫn vững vàng và được hỗ trợ bởi chính sách tiền tệ nới lỏng vào năm 2026, Bitcoin có cơ hội tăng trưởng mạnh mẽ.

Quan điểm này được củng cố bởi Coinbase Institutional, dự đoán tháng 12 có thể là một trong những giai đoạn “xây dựng tích cực nhất”, hướng tới mục tiêu ngắn hạn là đường trung bình động một năm quanh 100.000 USD.

Viễn cảnh “mùa đông” và con đường phục hồi bền vững

Câu hỏi lớn nhất trong tâm trí nhiều nhà đầu tư hiện nay là liệu đợt điều chỉnh này có phải là khởi đầu cho một “mùa đông tiền điện tử”, đặc trưng bởi giai đoạn giảm giá sâu và kéo dài, hay không. Lịch sử cho thấy, khi kết thúc chu kỳ tăng giá, Bitcoin từng có những đợt giảm 70-80% giá trị từ đỉnh, và tính đến thời điểm hiện tại, Bitcoin đã giảm khoảng 27-28% từ mức đỉnh lịch sử. Mức giảm này, mặc dù sâu, vẫn chưa đạt đến biên độ của một “mùa đông” thực sự theo tiêu chuẩn lịch sử.

Các nhà phân tích tại CoinDesk và JP Morgan chỉ ra rằng, biến động mạnh vốn là đặc điểm cố hữu của các chu kỳ Bitcoin. Trong chu kỳ năm 2017 và 2021, từng xuất hiện những đợt giảm giá 30-55% trước khi Bitcoin lập đỉnh mới.

Jacob Joseph, nhà phân tích cấp cao tại CoinDesk Data, nhận định: “Nếu nhìn lại các chu kỳ trước, mức biến động hiện nay thực ra khá phù hợp với xu hướng dài hạn”. Thêm vào đó, dữ liệu từ nền tảng Myriad được JP Morgan trích dẫn chỉ ra rằng chỉ có 6% khả năng thị trường bước vào mùa đông tiền điện tử trước tháng 2/2026.

Con đường phục hồi bền vững sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố then chốt.

Trước hết, dòng tiền vào các quỹ ETF Bitcoin cần quay trở lại một cách ổn định và tích cực, như một dấu hiệu cho thấy niềm tin của nhà đầu tư tổ chức đang được phục hồi. Thứ hai, hoạt động trên chuỗi (on-chain), như số lượng địa chỉ tích cực, cần được cải thiện để xác nhận sự tham gia thực sự của vốn mới vào mạng lưới. Cuối cùng, thị trường cần thời gian để tiêu hóa hoàn toàn hậu quả từ đợt thanh lý đòn bẩy lớn chưa từng có trong lịch sử vào cuối tháng 11, với tổng giá trị lên tới 19,37 tỷ USD chỉ trong 24 giờ.

Hiện tại, Bitcoin đang ở trong một trạng thái cân bằng mong manh. Một bên là các tín hiệu kỹ thuật tích cực, việc kiên định nắm giữ của các “cá voi”, những mục tiêu dài hạn đầy tham vọng từ JPMorgan và quan niệm về “rủi ro bất đối xứng” hấp dẫn. Bên kia là sự thiếu vắng đáng lo ngại của lực lượng nhà đầu tư nhỏ lẻ, các dự báo ngắn hạn được điều chỉnh thận trọng, áp lực từ môi trường vĩ mô và sự chọn lọc khắc nghiệt trong không gian DATs.

Thị trường dường như đã ngừng xu hướng giảm mạnh, nhưng vẫn thiếu động lực rõ ràng để bứt phá. Trong ngắn hạn, khả năng cao Bitcoin sẽ tiếp tục dao động trong một biên độ nhất định, chịu ảnh hưởng mạnh từ tín hiệu chính sách của Fed. Một sự hồi phục thực sự và bền vững chỉ có thể đến khi có sự trở lại của dòng vốn mạnh mẽ, được phản ánh qua dữ liệu ETF và on-chain rõ ràng, cùng với sự ổn định từ chính sách tiền tệ toàn cầu.

Đối với nhà đầu tư, đây là thời điểm đòi hỏi sự kiên nhẫn, nghiên cứu kỹ lưỡng và một chiến lược quản lý rủi ro chặt chẽ, thay vì những phản ứng theo cảm xúc trước những biến động ngắn hạn của thị trường.