Tuần định mệnh của nền kinh tế Mỹ: Mọi con mắt đổ dồn vào quyết định của Fed

Thị trường tài chính toàn cầu như đang nín thở, chờ đợi một tuyên bố có thể làm rung chuyển mọi kịch bản đầu tư trong năm 2026.

Sau hàng loạt dữ liệu kinh tế hỗn hợp được công bố, từ lạm phát hạ nhiệt nhẹ cho đến tâm lý tiêu dùng mong manh, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cuối cùng cũng sắp đưa ra phán quyết cuối cùng trong năm 2025. Vào 04:00 sáng ngày 11/12 theo giờ Việt Nam, thế giới sẽ biết liệu Fed có thực hiện đợt cắt giảm lãi suất được mong đợi từ lâu hay không, và quan trọng hơn, họ định hướng chính sách trong tương lai ra sao.

Bức tranh hỗn độn trước thềm quyết định: Những tín hiệu mâu thuẫn

Tuần qua, thị trường được cung cấp ba mảnh ghép quan trọng, vẽ nên một bức tranh kinh tế Mỹ đầy phức tạp và có phần nghịch lý.

1. Lạm phát hạ nhiệt, nhưng vẫn cao hơn mục tiêu

Dữ liệu chính thức từ Cục Phân tích Kinh tế Mỹ (BEA) cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng cá nhân cốt lõi (Core PCE) tăng 2.8% trong tháng 9/2025 so với cùng kỳ năm trước. Con số này giảm nhẹ so với mức 2.9% của tháng 8 và thấp hơn dự báo của thị trường, đánh dấu sự sụt giảm đầu tiên kể từ tháng 6.

Đây được xem là một tín hiệu “xanh” hiếm hoi, củng cố lập luận ủng hộ việc Fed nới lỏng chính sách để hỗ trợ tăng trưởng. Tuy nhiên, mức 2.8% vẫn còn cách khá xa mục tiêu lạm phát 2% mà Fed đặt ra, cho thấy áp lực giá cơ bản vẫn chưa hoàn toàn bị dập tắt. Phân tích chi tiết cho thấy một bức tranh không đồng đều: trong khi giá dịch vụ tăng chậm lại, thì giá hàng hóa lại bất ngờ tăng tới 0.5%, phần nào phản ánh tác động từ các chính sách thuế quan đang diễn ra.

2. Người tiêu dùng ngẩng đầu, nhưng tâm trạng vẫn u ám

Khảo sát sơ bộ của Đại học Michigan cho thấy chỉ số tâm lý người tiêu dùng tháng 12 tăng lên 53.3 điểm, từ mức 51.0 điểm của tháng 11, lần đầu tiên cải thiện sau 5 tháng liên tiếp suy giảm. Sự phục hồi này chủ yếu đến từ kỳ vọng tương lai, trong khi đánh giá về điều kiện kinh tế hiện tại vẫn ở mức thấp.

Đáng chú ý, kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng trong một năm tới đã giảm mạnh xuống 4.1%, mức thấp nhất kể từ tháng 1/2025. Điều này cho thấy dù vẫn lo lắng, người dân Mỹ bắt đầu tin rằng đỉnh điểm của cơn bão giá có lẽ đã qua.

3. Thị trường phản ứng trái chiều: Cổ phiếu lạc quan, trái phiếu hoài nghi

Phản ứng của các thị trường tài sản lớn làm sâu sắc thêm sự mâu thuẫn. Trong khi thị trường chứng khoán đón nhận dữ liệu lạm phát giảm như một tín hiệu tích cực, thì thị trường trái phiếu – nơi phản ánh kỳ vọng dài hạn – lại tỏ ra dè dặt. Lợi suất trái phiếu kho bạc dài hạn không giảm mà thậm chí có xu hướng tăng, một hiện tượng được mô tả là sự “bất tuân thượng lệnh” hiếm thấy.

Các chuyên gia từ JPMorgan chỉ ra rằng một phần nguyên nhân đến từ việc “Term Premium” – phần bù rủi ro mà nhà đầu tư đòi hỏi khi nắm giữ trái phiếu dài hạn – đang tăng lên, phản ánh nỗi lo ngại sâu sắc về lạm phát dai dẳng và gánh nặng nợ công khổng lồ của chính phủ Mỹ trong tương lai.

Lịch trình căng thẳng: Những dữ liệu cuối cùng và câu hỏi lớn cho Fed

Trong bối cảnh đó, Fed bước vào tuần quyết định với một lịch trình dày đặc các sự kiện và dữ liệu then chốt, mỗi thông tin đều có khả năng làm nghiêng cán cân quyết định.

• Ngày 10/12 (22:30 giờ Việt Nam): Chỉ số Chi phí Việc làm (ECI)

Khác với các chỉ số lương khác, ECI đo lường sự thay đổi trong chi phí lao động (bao gồm cả lương và phúc lợi) mà ít bị bóp méo bởi sự thay đổi trong cơ cấu nghề nghiệp, khiến nó trở thành thước đo áp lực lạm phát từ chi phí lao động đáng tin cậy nhất của Fed. Dự báo từ các hãng tin tài chính cho thấy chỉ số này dự kiến tăng khoảng 0.9% trong quý 3/2025.

Một con số vượt trên ngưỡng này sẽ thổi bùng lo ngại về lạm phát cơ bản và củng cố lập trường của các thành viên Fed “diều hâu”. Ngược lại, một kết quả thấp hơn kỳ vọng sẽ là động lực mạnh mẽ cho phe “bồ câu” ủng hộ nới lỏng chính sát.

• Ngày 11/12 (04:00 giờ Việt Nam): Công bố quyết định của Fed và họp báo

Đây là trọng tâm của tuần. Thị trường hiện đang định giá xác suất hơn 90% cho một đợt cắt giảm lãi suất 0.25 điểm phần trăm. Tuy nhiên, điều thị trường săn lùng còn hơn thế:

Tuyên bố chính sách (FOMC Statement): Ngôn từ sẽ được cân nhắc từng chữ, liệu Fed có còn mô tả lạm phát là “cao” hay sẽ chuyển sang “đang giảm dần”? Thông điệp có thể hướng tới một kịch bản “Hawkish Cut” – tức là cắt giảm lãi suất nhưng kèm theo giọng điệu cảnh giác về tương lai, nhằm trấn an thị trường về cam kết chống lạm phát.

Biểu đồ dự báo (Dot Plot): Dự báo của các thành viên FOMC về lộ trình lãi suất trong những năm tới sẽ tiết lộ liệu đây có phải chỉ là một đợt cắt giảm đơn lẻ hay khởi đầu cho một chu kỳ nới lỏng. Mọi sự chú ý sẽ đổ dồn vào “điểm trung vị” cho các năm 2026 và 2027.

Họp báo của Chủ tịch Jerome Powell: Mọi cử chỉ và ngữ điệu của ông Powell sẽ được phân tích để tìm manh mối về tâm lý của Fed, đặc biệt là cách họ đánh giá giữa rủi ro lạm phát và rủi ro suy thoái.

• Ngày 11/12 (22:30 giờ Việt Nam): Đơn xin trợ cấp thất nghiệp

Dữ liệu việc làm hàng tuần này sẽ cung cấp thông tin cập nhật nhất về sức khỏe thị trường lao động ngay sau quyết định của Fed. Thị trường dự báo số đơn xin mới sẽ ở khoảng 205,000 - 221,000. Một con số thấp bất ngờ có thể làm giảm sự cấp thiết phải nới lỏng thêm, trong khi một con số cao vọt sẽ gia tăng áp lực cho Fed phải hành động quyết liệt hơn để bảo vệ tăng trưởng.

Giới phân tích cho rằng, ngay cả khi Fed hạ lãi suất, tác động kích thích đến nền kinh tế thực có thể bị hạn chế và chậm trễ. Nguyên nhân chính đến từ môi trường bất ổn chính sách, đặc biệt là các chính sách thuế quan, khiến doanh nghiệp và người tiêu dùng do dự trong chi tiêu và đầu tư. Đồng thời, thị trường lao động đang ở trạng thái “low-hire, low-fire” (tuyển dụng thấp, sa thải thấp), cho thấy sự ì ạch chứ không phải sụp đổ, khiến bài toán chính sách càng thêm phức tạp.

Góc nhìn cho nhà đầu tư

Quyết định của Fed không bao giờ chỉ là câu chuyện nội bộ của nước Mỹ. Nó sẽ tạo ra hiệu ứng domino trên toàn cầu, ảnh hưởng đến dòng vốn, tỷ giá và chiến lược của các ngân hàng trung ương khác.

Với thị trường Việt Nam và các nền kinh tế mới nổi, một động thái từ Fed có thể mang lại cả cơ hội lẫn thách thức:

• Tỷ giá USD/VND: Một quyết định “dove” (thiên hạ) từ Fed có thể làm giảm áp lực tăng giá đồng USD. Ngược lại, một kịch bản “Hawkish Cut” có thể khiến đồng USD vẫn giữ được sức mạnh tương đối.
• Dòng vốn đầu tư: Môi trường lãi suất thấp hơn ở Mỹ về lý thuyết có thể thúc đẩy một phần dòng vốn tìm kiếm lợi nhuận cao hơn tại các thị trường mới nổi như Việt Nam. Tuy nhiên, nếu thông điệp từ Fed vẫn cứng rắn, làn sóng này có thể không mạnh như kỳ vọng.
• Lạm phát nhập khẩu: Đồng USD yếu đi có thể khiến chi phí nhập khẩu hàng hóa (tính bằng USD) trở nên phức tạp hơn, trong khi các chính sách thuế quan toàn cầu tiếp tục là một yếu tố gây áp lực giá.

Đối với nhà đầu tư cá nhân, thông điệp quan trọng nhất trong tuần này là sự tỉnh táo và chuẩn bị cho nhiều kịch bản. Việc chỉ tập trung vào kịch bản “Fed hạ lãi suất” mà bỏ qua những tín hiệu cảnh báo từ thị trường trái phiếu, cấu trúc lạm phát và khả năng xảy ra “Hawkish Cut” có thể là sai lầm.

Các biến động cực đoan (high volatility) là điều không tránh khỏi ngay sau khi Fed công bố quyết định và đặc biệt là trong buổi họp báo của Chủ tịch Powell. Đây là thời điểm cần ưu tiên quản lý rủi ro chặt chẽ, xem xét lại các lệnh cắt lỗ và tránh các giao dịch đòn bẩy cao trong khung giờ biến động mạnh.

Kết thúc một năm đầy biến động, quyết định của Fed tuần này không chỉ khép lại chương 2025 mà còn đặt nền móng cho tâm lý thị trường năm 2026. Dù kết quả ra sao, thế giới tài chính đã sẵn sàng cho một làn sóng mới, và mọi nhà đầu tư đều cần tự trang bị cho mình kiến thức, sự bình tĩnh và một chiến lược quản trị rủi ro vững vàng để điều hướng qua những vùng biển có thể dậy sóng phía trước.

Sự chuẩn bị tốt nhất lúc này không chỉ nằm ở dự đoán đúng hướng đi của Fed, mà ở khả năng ứng phó linh hoạt với mọi kết quả có thể xảy ra.