Thái Lan đánh thuế giao dịch vàng, giá vàng Việt Nam sắp bùng nổ?

Thái Lan đang cân nhắc đánh thuế giao dịch vàng trực tuyến bằng baht để giảm dòng vốn USD từ xuất khẩu, nhằm bảo vệ xuất khẩu và du lịch trước sức ép từ đồng baht tăng 7% năm nay. Động thái này không chỉ rung chuyển thị trường forex khu vực mà còn ảnh hưởng gián tiếp đến giá vàng Việt Nam, đang lập kỷ lục mới ở mức 131 triệu đồng/lượng giữa bối cảnh Fed sắp giảm lãi suất

Tại sao Thái Lan muốn “kẹp” giao dịch vàng?

Giá vàng thế giới vừa lập kỷ lục mới 3.681 USD/oz ngày 15/9/2025, thì Ngân hàng Trung ương Thái Lan (BOT) cùng Bộ Tài chính đã bàn việc áp thuế đặc biệt lên giao dịch vàng vật chất trực tuyến thanh toán bằng baht. Mục tiêu: kìm hãm đà tăng 7% của đồng baht từ đầu năm, vốn đang gây sức ép lên xuất khẩu và du lịch – hai trụ cột chiếm tới 70% GDP Thái Lan.

Tỷ giá Baht/USD - Nguồn: Bloomberg

Áp lực bắt nguồn từ dòng USD khổng lồ chảy vào qua xuất khẩu vàng. Trong 7 tháng đầu năm, xuất khẩu vàng Thái Lan tăng 69% lên 254 tỷ baht (8 tỷ USD), phần lớn sang Campuchia – nơi đang bị điều tra. Khi nguồn USD này đổi sang baht, tỷ giá USD/THB rơi xuống đáy kể từ 2021, buộc BOT phải liên tục can thiệp thị trường.

Chi tiết thuế chưa công bố, nhưng có thể miễn cho giao dịch bằng USD, hợp đồng tương lai và mua tại cửa hàng. Nếu áp dụng, người bán đổi USD sang baht sẽ chịu ảnh hưởng lớn, biến việc nắm giữ vàng thành “xa xỉ phẩm”. Điều này có thể hãm xuất khẩu vàng – vốn đã tăng mạnh 40% nhờ giá toàn cầu – và làm thay đổi hành vi đầu tư, theo MTS Gold Group.

Giá trị xuất khẩu vàng của Thái Lan trong 7 tháng đầu năm 2025, so sánh với các năm - Nguồn: Bloomberg

Đằng sau, Bangkok đang chọn chiến lược “phòng thủ”: kiểm soát tiền tệ mà không đối đầu trực diện với vàng – tài sản vừa mang giá trị kinh tế, vừa gắn chặt văn hóa. Nhu cầu nội địa tăng 13% năm ngoái, dự báo đạt 57,3 tấn trong năm nay, phần lớn từ nhập khẩu. Nếu thuế được thông qua khi nội các mới vận hành, nó có thể trở thành tiền lệ cho các nước Đông Nam Á khác.

Sóng ngầm lan tỏa đến thị trường Forex khu vực và toàn cầu

Từ góc nhìn forex, kế hoạch của Thái Lan là “quả bom nổ chậm” với USD/THB. Baht mạnh không chỉ làm xuất khẩu suy yếu – nhất là khi hàng hóa Thái đang chịu thuế 19% từ Mỹ – mà còn tạo hiệu ứng lan sang các đồng tiền khu vực như VND. Ngày 15/9, Dollar Index giảm 0,2% xuống 97,34, trong khi lợi suất trái phiếu 10 năm Mỹ lùi về 4,036%, củng cố kỳ vọng Fed hạ lãi suất 0,25% và đẩy vàng lập đỉnh. Nếu BOT kiểm soát được baht, dòng vốn USD có thể dịch chuyển sang Việt Nam – nơi xuất khẩu sang Mỹ chiếm 30% kim ngạch.

Tại Bangkok, BOT và doanh nghiệp vàng đã họp khẩn để siết báo cáo giao dịch, ngăn “dòng chảy ngầm” từ xuất khẩu. Giới phân tích cho rằng nếu thuế áp dụng, USD/THB sẽ ổn định quanh 32-33, qua đó giảm áp lực lên VND/USD (26.166-26.476 đồng theo Vietcombank). Nhưng nếu baht đảo chiều quá nhanh, nguy cơ bán tháo vàng khu vực có thể giáng cú sốc ngắn hạn lên forex.

Ở Việt Nam, giá vàng SJC đang bùng nổ theo đà thế giới. Ngày 16/9, SJC niêm yết 128,6 – 131,1 triệu đồng/lượng, tăng 500.000 đồng chỉ sau một ngày; vàng nhẫn 9999 cũng leo lên 126 – 129,1 triệu đồng/lượng. Quy đổi giá quốc tế 3.679 USD/oz, chênh lệch nội – ngoại chỉ còn 4-5 triệu đồng/lượng, phản ánh nhu cầu đầu cơ cao trong khi VND ổn định nhưng vẫn chịu sức ép thuế quan Mỹ 20% (đã giảm từ 46% sau đàm phán).

Động thái của Thái Lan cũng là “lời nhắc” cho Việt Nam, khi NHNN cân nhắc thuế giao dịch vàng để hạn chế đầu cơ. Dù xuất khẩu vàng chưa bùng nổ như Thái, nhu cầu nội địa tăng 10-15% mỗi năm, nhất là qua kênh trực tuyến. Nếu baht yếu đi, USD có thể chảy sang VND, giúp giá vàng nội ổn định nhưng tiềm ẩn rủi ro lạm phát nhập khẩu. Bartra Wealth Advisors khuyến nghị nhà đầu tư Việt chỉ nên dành 3-5% danh mục cho vàng vật chất hoặc ETF để phân tán rủi ro.

Trong bối cảnh bất ổn, nhiều chuyên gia vẫn xem vàng là “bảo hiểm tài chính” trước lạm phát dai dẳng và nợ công Mỹ kỷ lục. Song, như Alex Michalka (Wealthfront) cảnh báo, vàng chỉ là cược giá tăng, không mang lại dòng tiền như cổ phiếu. Với Fed sắp nới lỏng, Peter Grant (Zaner Metals) dự báo XAU/USD có thể chạm 3.700 USD/oz ngắn hạn. Trader forex nên theo sát USD/THB và VND, nhưng vẫn giữ chiến lược dài hạn 60/30/10 (cổ phiếu/trái phiếu/hàng hóa).

Tóm lại, “thuốc đắng” mà Thái Lan áp cho baht lại mở ra cơ hội cho forex khu vực. Với vàng Việt Nam đang nóng chưa từng có, nhà đầu tư cần tỉnh táo, đa dạng hóa và bám sát tin tức. Theo dõi WikiFX mỗi ngày để không bỏ lỡ những biến động mới nhất.